Angst?!
Angst is een natuurlijke emotie die iedereen op een bepaald moment ervaart. Zeker nu er veel ‘gevaren’ op de loer liggen kan angst een grotere rol in je leven spelen. Toen Rutte zijn opmerking plaatste over dat we ons maar beter mentaal kunnen gaan voorbereiden op oorlog’ voelde ik een zware deken van angst over ons land vallen. Hoewel angst soms nuttig kan zijn, het is een oerinstinct dat ons waarschuwt voor gevaar en ons helpt om te overleven, kan het ook een verlammende kracht worden die onze levenskwaliteit negatief beïnvloedt. In dit artikel bespreek ik wat angst is, waarom we het ervaren en hoe we ermee om kunnen gaan.
Wat is Angst?
Angst is een emotionele reactie op een waargenomen dreiging of gevaar. Dit kan een fysieke bedreiging zijn, zoals een naderende auto, maar ook een psychologische dreiging, zoals het vooruitzicht van een presentatie geven of de mogelijke dreiging van oorlog of klimaatverandering. Angst gaat vaak gepaard met lichamelijke reacties zoals een versnelde hartslag, zweten, trillen en ademhalingsproblemen.
Waarom Voelen We Angst?
Angst is diepgeworteld in ons brein. Het wordt voornamelijk gereguleerd door de amygdala, een deel van de hersenen dat betrokken is bij het verwerken van emoties. Wanneer we een bedreiging waarnemen of bedenken!!, activeert de amygdala ons vecht-of-vluchtmechanisme, dat ons lichaam voorbereidt om snel te reageren. Hoewel dit mechanisme essentieel was voor onze overleving in de prehistorie, is het in onze moderne samenleving eerder een bedachte angst dan een werkelijke bedreiging. Dit kan leiden tot angstreacties op momenten dat er geen direct gevaar is.
Hoe Angst ons Leven Beïnvloedt
Je ligt bijvoorbeeld in bed en denkt aan wat er kan gebeuren. Op het moment zelf is er niets aan de hand. Je ligt warm onder je deken, de wind ruist rustgevend buiten en je partner ligt naast je. En toch, voel je paniek, door je gedachten. Een keer is dat natuurlijk niet zo erg maar wanneer angst chronisch wordt, kan het ons welzijn ernstig aantasten. Het kan leiden tot:• Slaapproblemen• Verminderde concentratie• Sociale isolatie• Fysieke gezondheidsproblemen, zoals een verhoogd risico op hartziektenGelukkig zijn er manieren om angst te beheersen en de impact ervan te verminderen.
Manieren om met angst om te gaan en/of haar te voorkomen
1. Herken en Accepteer je Angst
Als eerste is het natuurlijk belangrijk of te herkennen en accepteren dat je angstig bent én dat dit komt doordat er, razend vlug, doemscenario’s door je hoofd gaan. Als er echt een bedreigende situatie is dan handel je meestal instinctief. Belangrijk is ook de angst niet proberen te onderdrukken door bijvoorbeeld de adem in te houden. Ook vechten tegen de angst maakt haar alleen maar sterker. Denk maar aan de uitspraak: what you resists, persists.
2. Ademhalingsoefeningen
Diepe ademhaling helpt om je lichaam en geest te kalmeren. Een eenvoudige techniek is de zogenaamde box-breathing methode:• Adem 4 seconden in door je neus.• Houd je adem 4 seconden vast.• Adem 4 seconden langzaam uit door je mond.• Rust voor seconden Doe dit 10 minuten, liefst 2 maal per dag. De box-breathing methode helpt je om je hart coherent te laten slaan en daarmee je sympathisch systeem (je gaspedaal) en je para sympatisch systeem (je natuurlijke rem) in evenwicht te brengen.
3. Beweeg
Lichaamsbeweging is een natuurlijke stressverlager. Regelmatige fysieke activiteit, zoals wandelen, hardlopen of yoga, kan angst verminderen door endorfines vrij te maken en je gedachten te verzetten.
4. Praat erover
Het delen van je gevoelens met een vertrouwde vriend, familielid of therapeut kan enorm opluchten. Anderen kunnen perspectief bieden en steun geven.
5. Mindfulness en Meditatie
Meditatie helpt je om in het moment te blijven en je niet te verliezen in doemscenario’s. Meditatie kan je geest trainen om rustiger te worden en minder snel te reageren op stress. Als je dit vaker doet helpt het ook als je onverwachts ’s nachts wakker wordt. Als je je waarneming richt op de geluiden om je heen/ van buiten zonder ze te benoemen, stap je al uit je hoofd. Ook het richten van je aandacht op sec je ademhaling en dat focus daarop houden, heeft dit effect. Daarnaast helpt het ook om de energie in lichaam te voelen. Als je in voelen (innerlijk waarnemen) zit, is het lastig ook tegelijkertijd te denken.
6. Uitdaging van negatieve Gedachten
De meeste angsten worden gevoed door irrationele gedachten of in ieder geval gedachten over wat er allemaal kan gebeuren en wat dat betekent voor jou. Schrijf je angsten op en vraag jezelf af: “Is dit echt waar?” Probeer feiten te verzamelen die je irrationele gedachten kunnen ontkrachten. Byron Katie heeft een mooi boek geschreven met als titel: ‘vier vragen die je leven veranderen’. Haar werk is gratis te gebruiken via deze link.
7. Zoek Professionele Hulp
Mocht je er niet uitkomen en belemmert de angst je dagelijkse leven ernstig, aarzel dan niet om hulp te zoeken. Therapieën zoals cognitieve gedragstherapie (CGT) en, indien nodig, medicatie kunnen effectief zijn. Therapeuten en coaches kunnen je helpen
Angst als Kans
Hoewel angst vaak als negatief wordt ervaren, kan het ook een kans zijn voor persoonlijke groei. Het aangaan en ‘toelaten’ (onderzoeken en doorvoelen) van je angsten kan je veerkracht vergroten en je zelfvertrouwen versterken.