De uitdaging waar we volgens mij allemaal voor staan – of het nu gaat om effectiever leidinggeven of het verminderen van stress – is dieper verbonden raken met ons ‘zijn’.
Wat is ‘zijn’?
‘Zijn’ laat zich lastig exact definiëren, maar woorden kunnen richting geven. Het verwijst naar een staat van bewust, levendig aanwezig zijn. Een staat waarin je in contact bent met de waarnemer in jezelf, of met de stille ruimte achter je gedachten. Je kunt hiervan een glimp opvangen door jezelf de vraag te stellen: “Wat wordt mijn volgende gedachte?” en vervolgens heel alert te observeren wat er gebeurt.
Vaak ontstaat er dan even stilte. Dat laat zien: als je je gedachten en emoties kunt waarnemen, ben je dus niet volledig samengevallen met hen. Vanuit het ‘zijn’ ben je als het ware de bedding waarin gedachten en emoties plaatsvinden – in plaats van dat je deze bent.
Waarom ‘zijn’ helpt
Juist in momenten van stress of innerlijke onrust, kan zakken in je ‘zijn’ op verschillende manieren helpen:
- Innerlijke kalmte: Wanneer je aanwezig blijft bij de waarnemer in jezelf, ontstaat er rust. Vanuit die rust kun je creatiever, helderder en effectiever handelen.
- De-identificatie van oude patronen: Door bewustzijn los te koppelen van automatische reacties, voed je deze reacties niet langer. Ze zijn vaak gevormd in de kindertijd, maar verliezen hun grip wanneer je ze niet langer volledig bent. Dit vergroot je innerlijke vrijheid: je hebt emoties, maar je bent ze niet.
Hoe je ‘zijn’ kunt trainen
Aanwezig kunnen zijn in het moment is net als spierkracht: het vraagt oefening. Als je pas probeert in je ‘zijn’ te zakken wanneer de nood hoog is, zal dat lastig zijn. Maar als je dagelijks tijd neemt – bijvoorbeeld een half uur zitten in stilte, simpelweg waarnemen wat er in en om je gebeurt zonder je erin te verliezen – ontwikkel je die spier. Zo voorkom je dat automatische gedachten en emoties je overnemen in stressvolle situaties.
Wil je verder verdiepen?
In mijn boek “Ben je wel een gezonde baas?” – Zadel je medewerkers niet op met jouw frustraties en trauma’s geef ik meer praktische inzichten en oefeningen om de verbinding met je ‘zijn’ te verdiepen, zowel thuis als op de werkvloer.